دولت فربه برای جبران کسری بودجه بورس را زمین زد | چرا فعالان بورسی چنین خشمگین‌اند؟

در روز‌های اخیر سطح انتقادات و خشم فعالین بورسی در گروه‌ها و صفحات مجازی به شدت افزایش یافته است، همانگونه که قدرتی و جنانی دو کارشناس این حوزه در گفتگو با آفتاب‌نیوز تایید کردند، فعالان بورسی دولت را مقصر اصلی رکود این روز‌های بازار سرمایه می‌دانند.

دولت سیزدهم برای جبران کسری بودجه مرتباً در حال انتشار اوراق با سود قریب ۳۰ درصد است که مانند مکنده سرمایه‌ها را از بازار بورس فراری داده و به سمت سپرده جذب می‌کند، علاوه بر این هرچه هزینه‌های دولت رشد می‌کند، فشار مالیاتی این دولت حجیم و فربه نیز افزایش می‌یابد و اخیراً نیز هر دو قوه مقننه و مجریه قوانین مالیاتی جدیدی را مصوب کرده‌اند که سطح سود شرکت‌ها را کاهش می‌دهد.

مالیاتی که به ادعای فعالان بورسی و ناظران اقتصادی قرار نیست خرج مردم شود و از هزاران موسسه ریز و درشت فرهنگی مانند صداوسیما سر در می‌آورد تا مطامع و سیاستگذاری‌های دولت در حوزه های مختلف را برآورده سازد.

۲ سال است سودی نداشته‌اند

علیرضا قدرتی عضو هیات مدیره شرکت سبدگردان هیوا در این‌باره به آفتاب‌نیوز گفت: اگر بخواهیم علل خشم و ناراحتی سهامداران بورس را ریشهیابی کنیم، این است که بازار سرمایه ما طی ۲ سال اخیر نتوانسته متناسب با سایر بازار‌های رقیب، مثل بازار دلار، طلا و مسکن بازدهی مناسبی را نصیب سرمایه‌گذاران کند، طی این ۲ سال سرمایه‌گذاران بورس هیچ سود و عائدی به آن صورت نداشته‌اند و اگر پولشان را در سپرده بانکی می‌گذاشتند به مراتب سودشان بیشتر می‌شد، این در حالی است که توصیه همه مسئولین این است که مردم به سمت سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های مولد بروند و تجلی این فعالیت مولد نیز بورس است.

بند ۳ تبصره ۶ آخرین میخ بر تابوت بورس بود

مدیرعامل سابق هلدینگ سرمایه‌گذاری سبحان افزود: مهمترین مسئله‌ای که باعث این رکود و خشم سرمایه‌گذاران شده، رفتار‌های دولت است. ما با یک تضاد و دوگانگی در رفتار و گفتار دولتمردان در تعامل با بازار سرمایه را شاهد هستیم. در تمام این دوره تنها رئیس‌جمهوری که در گرماگرم مسائل انتخاباتی به بورس سر زد، جناب آقای رئیسی بود، ولی توقعاتی که سهامداران داشتند را برآورده نساخت. دولت به معنای واقعی کلمه رفتار‌های ضدبازار سرمایه داشته است، بحث قیمت‌گذاری دستوری، فاصله بسیار زیاد نرخ ارز نیما با نرخ بازار ارز، قوانین و مقررات مالیاتی و صادراتی که بر شرکت‌ها وضع کردند، نرخ‌گذاری خوراک شرکت‌ها و همه و همه این‌ها به بازار سرمایه لطمه جدی وارد کرد. آخرین میخی که بر تابوت بازار سرمایه کوبیدند، بحث  بند ۳ تبصره ۶ قانون بودجه کشور بود، که طبق آن سقف معافیت مالیاتی که به عنوان مشوق سرمایه گذاری در نظر گرفته شده بود تغییر کرد و  این باعث شد جذابیت بورس هم برای سرمایه‌گذار و هم برای شرکت‌ها با کاهش و تردید جدی مواجه شود. جای تاسف است در سالی که مزین به مشارکت مردم در جهش تولید است، رفتار‌های دولت ضدمشارکت است و همه این‌ها باعث شد بازار بورس حال و روز خوشی نداشته باشد.

یکی از شاهکار‌ها انتشار اوراق ۳۰ درصدی بود که بازار را آشفته کرد

قدرتی گفت: یکی دیگر از شاهکار‌های سیاستگذاری انتشار اوراق با سود ۳۰ درصد بود که وضعیت بازار را آشفته‌تر کرد و این منابع را از بازار‌های مولد مثل بازار سرمایه را به سمت سپرده‌ها و اوراق سوق داد. یکی از مهمترین دلائلی که دولت را وادار به این کار کرده بحث کاهش فروش نفت و کسری بودجه است، ولی دولت به عنوان رگولاتور کلان که نباید نگاه کوتاه‌مدت داشته باشد، اگر دولت بازار سرمایه را به خاطر اهداف کوتاه مدت قربانی کند، در آینده همین بازار سرمایه به عنوان بزرگ‌ترین معضل ظهور می‌کند. مثلاً یکی از بزرگ‌ترین ذینفعان بازار سرمایه صندوق‌ها و نهاد‌های تامین اجتماعی هستند که از محل همین سود‌های بورسی می‌توانند مستمری بازنشستگی خود را پرداخت کنند. از سوی دیگر یکی از بزرگ‌ترین ذینفعان بازار سرمایه، سهام عدالت است، اگر دولت بخواهد زمین بازی اقتصادی را به خاطر منافع کوتاه مدت از بین ببرد، در بلندمدت نخواهد توانست روی بازار سرمایه به عنوان محرک اقتصاد حساب کند و این اهرم مهم را از دست خواهد داد.

موتور محرکه بورس پول است، پول را فراری دادند

امیر حسین جنانی تحلیلگر بازار سرمایه نیز در  پاسخ به پرسش آفتاب‌نیوز اظهار کرد: هم‌پوشانی‌های بازار در نرخ نیما، معافیت‌های مالیاتی و مسائل مختلف زیاد است و همه این‌ها روی بازار تاثیر می‌گذارد. امروز بحث معافیت مالیاتی شرکت‌ها در مجلس مطرح شد و سقف مالیاتی از ۵۰۰ میلیارد تومان به ۷۵۰ میلیارد تومان تغییر کرد، این مسئله قطعاً تاثیر روانی خود را بر بازار سرمایه بر جای گذاشته است. بازار بورس نیاز به تامین و سرازیر شدن اخبار مثبت دارد، بحث خروج سرمایه آن هم در سطح هفته‌ای چند صد میلیارد تومان بسیار تاثیرگذار است، موتور بورس پول است، اگر پول خارج شود این یعنی این پول به حوزه‌های مانند دلار، طلا و امثالهم سرازیر می‌شود و کل اقتصاد را متلاطم می‌کند. اما بیشتر از همه افزایش نرخ بهره بسیار تاثیرگذار بود. از سال گذشته با آمدن اوراق گواهی ۳۰ درصد و اوراق خزانه دولتی (اخزا) بسیاری از پول‌ها به این سمت شیفت کرد. چون خریدن اوراق یک سود بدون ریسک است. علاوه بر این بحث کنترل نرخ سامانه نیما نیز بسیار تاثیرگذار است.

وی افزود: قوانین خلق الساعه دولت که هر روز صادر می‌شود نیز تیشه به ریشه بازار زده است. دولت  نرخ بهره اوراق و همچنین مالیات را برای تامین مالی و جبران کسری بودجه افزایش می‌دهد، در حالی که اجزای بورس شرکت‌های تولیدی هستند که چرخه اقتصاد را به حرکت در می‌آورند، آسیب زدن به این چرخه برای جبران کسری بودجه در درازمدت بازار را زمین می‌زند و بسیار آسیب‌زا است.